Wyścigi motocyklowe na torach żużlowych przyciągają rzesze kibiców nie tylko chcących zobaczyć zmagania sportowców na żywo, ale również przed ekranem telewizora. W Polsce żużel jest dość popularną dziedziną sportu, głównie dzięki sukcesom naszych zawodników, takich jak na przykład Bartosz Zmarzlik. Jest on trzykrotnym indywidualnym mistrzem świata w tej dziedzinie. Mimo to jednak dyscyplina ta nie jest tak popularna jak na przykład piłka nożna. Dlatego wiele osób nie do końca zdaje sobie sprawę z tego, na czym polega żużel, a także jakie są zasady takich wyścigów. Co warto wiedzieć na ten temat? Podpowiadamy.

Czym jest żużel?

Na początku warto wyjaśnić, czym jest żużel. Otóż jest to sport motorowy, w ramach którego organizowane są wyścigi motocyklowe na torach. Zawodnicy ścigają się wówczas w tzw. biegach. W każdym biegu wykonują z kolei minimum 4 pełne okrążenia toru ze startu wspólnego zatrzymanego. Podczas takich zawodów sportowcy jadą w przeciwnym kierunku do ruchu wskazówek zegara, a tory zbliżone są do elipsy. Jak informują specjaliści, którzy prowadzą stronę ETOTO, w Polsce żużel nazywany jest również czarnym sportem. Jest to określenie, które wywodzi się jeszcze z czasów, kiedy na torach stosowano wyłącznie czarne nawierzchnie żużlowe. 

Początki tego sportu sięgają XX wieku, a do Europy dyscyplina to zawitała w latach dwudziestych XX wieku. W Polsce jest obecnie dość popularna, podobnie jak w Wielkiej Brytanii, Danii czy Szwecji. W niektórych krajach Europy jednak zawodnicy nie mają tak dobrych warunków do konkurowania między sobą jak w Polsce. Poza Europą dyscyplina ta uprawiana jest jedynie w Australii, Nowej Zelandii i Stanach Zjednoczonych, a także Argentynie i RPA. Nie jest więc popularna na całym świecie.

Jakie zasady obowiązują w żużlu?

Podstawowe zasady, o których warto wiedzieć, dotyczącą aspektów związanych ze sprzętem i motocyklem, jak i torem, a także zachowaniami zawodników. Tory żużlowe zazwyczaj mają kształt owalu, a ich długość wynosi od 260 do 425 m. Składają się ze specjalnie przygotowanej nawierzchni, a także zabezpieczających tor band. Motocykle wykorzystywane w żużlu są ściśle przygotowane konstrukcyjnie wyłącznie do tej dyscypliny. Dlatego nie mogą być one stosowane w ruchu ulicznym. Nie posiadają one hamulców, skrzyni biegów czy oświetlenia, a ich budowa przystosowana jest do jazdy w lewo. W klasycznym żużlu do jazdy dopuszczane są motocykle o pojemności do 500 cm3 i muszą one spełniać szereg innych określonych w regulaminie wymagań.

Każde zawody żużlowe odbywają się według podobnego schematu. Dlatego najpierw przeprowadzana jest próba toru, czyli seria treningowa. Następnie następuje prezentacja zawodników i właściwa część zawodów. Biegi odbywają się w seriach po 3-4 wyścigi, a pomiędzy nimi naliczana jest kilkuminutowa przerwa, podczas której za pomocą ciągników, równane są tory. Całość rywalizacji obserwowana jest przez sędziego, który w razie potrzeby decyduje o wykluczeniach czy też zatwierdza punktację podczas biegu. W oficjalnych zawodach prowadzi się także chronometraż.

Filip Nowak